بشار اسد کیست؟| نگاهی به شش دهه زندگی سیاسی بشار اسد

رویداد۲۴ | بشار اسد زاده ۱۱ سپتامبر ۱۹۶۵ از سال ۲۰۰۰ نوزدهمین که به  عنوان رییس جمهور سوریه انتخاب شد تا امروز در این کشور در قدرت بوده است.

امروز هجدهم آذر ماه ۱۴۰۳ تلویزیون سوریه که به طور کامل به دست مخالفان اسد افتاد، سقوط کامل رژیم اسد را اعلام کرد. در بیانیه اعلام سقوط حکومت اسد آمده است: « پس از سال‌های طولانی بی‌عدالتی، ظلم و ستم، و پس از فداکاری‌های بزرگ فرزندان و دختران این میهن عزیز، امروز به مردم بزرگ سوریه و تمام جهان اعلام می‌کنیم که رژیم بشار اسد سقوط کرده است.»

ادعا شده «بشار اسد» رئیس‌جمهور سوریه از طریق فرودگاه بین‌المللی دمشق که توسط ارتش و نیروهای امنیتی تخلیه شده بود، سوریه را ترک کرد و هنوز مقصد اسد مشخص نیست.

او فرمانده کل نیرو‌های مسلح سوریه و دبیر کل ارتش سوریه بود. فرماندهی مرکزی حزب بعث سوسیالیست عرب و دومین پسر حافظ اسد رییس جمهوری قبلی سوریه است که از از سال ۱۹۷۱ تا زمان مرگش در سال ۲۰۰۰ هجدهمین رئیس جمهور سوریه بود.

بیوگرافی بشار اسد 

اسد متولد و بزرگ شده در دمشق، در سال ۱۹۸۸ از دانشکده پزشکی دانشگاه دمشق فارغ التحصیل شد و به عنوان پزشک در ارتش سوریه مشغول به کار شد. چهار سال بعد، در مقطع فوق لیسانس در بیمارستان چشم وسترن لندن در تخصص چشم پزشکی قبول شد. در سال ۱۹۹۴، پس از مرگ برادر بزرگش باسل الاسد در یک تصادف رانندگی، به سوریه فراخوانده شد تا برای به دست گرفتن قدرت آماده شود. اسد در سال ۱۹۹۸ وارد آکادمی نظامی شد و مسئولیت اشغال لبنان توسط سوریه را بر عهده گرفت. در ۱۷ ژوئیه ۲۰۰۰، در یک انتخابات بدون کاندیدای رقیب به عنوان رییس جمهور جدید سوریه جانشین پدرش شد.

نارضایتی از حکومت اسد

اگرچه اسد ساختار‌های قدرت و کیش شخصیتی را که پدرش پرورش داده بود به ارث برد، اما وفاداری پدرش را نداشت و با نارضایتی فزاینده‌ای علیه حکومت خود مواجه شد. در نتیجه به قدرت رسیدن او، بسیاری از اعضای گارد قدیم استعفا دادند یا پاکسازی شدند و حلقه درونی سیاسی جای خود را به افراد وفادار به بشار از طوایف علوی داد. برنامه‌های آزادسازی اقتصادی اولیه اسد نابرابری‌ها را بدتر کرد و قدرت سیاسی-اجتماعی نخبگان وفادار به خانواده اسد در دمشق را بیشتر کرد. جمعیت روستایی سوریه، طبقات کارگر شهری، تجار، صنعت‌گران و مردم را از دژ‌های سنتی حزب بعث دور کرد. انقلاب سرو در لبنان در فوریه ۲۰۰۵، که با ترور رفیق حریری، نخست وزیر لبنان آغاز شد، اسد را مجبور کرد تا به اشغال لبنان توسط سوریه پایان دهد.

در سال ۲۰۱۱، ایالات متحده، اتحادیه اروپا و اکثریت اتحادیه عرب در پی سرکوب معترضان بهار عربی در جریان حوادث انقلاب سوریه که منجر به جنگ داخلی سوریه شد، از اسد خواستند استعفا دهد. جنگ داخلی حدود ۵۸۰ هزار نفر را کشت که حداقل ۳۰۶ هزار نفر آنها غیر نظامی بودند.

در دسامبر ۲۰۱۳، ناوی پیلای کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد اسد را متهم به جنایت جنگی در جریان جنگ داخلی سوریه کرد. تحقیقاتی مشترک OPCW-UN و OPCW-UN IIT دولت اسد را مسئول حمله سال ۲۰۱۷ خان شیخون سارین و حمله ۲۰۱۸ دوما که در آن از گاز شیمیایی استفاده شده بود معرفی کردند. در سال ۲۰۲۳، کانادا و هلند شکایت مشترکی را در دیوان بین‌المللی دادگستری مطرح کردند و دولت اسد را به نقض کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه شکنجه متهم کردند. اسد قاطعانه تمام این اتهامات را رد کرده و کشور‌های خارجی به ویژه ایالات متحده را به تلاش برای تغییر رژیم در سوریه متهم کرده است.

خانواده بشار اسد

بشار اسد عنوان دومین پسر و سومین فرزند انیسه مخلوف و حافظ اسد است، بشار پنج خواهر و برادر کوچک‌تر داشت که سه نفر از آنها فوت کرده اند. خواهری به نام بوشرا در کودکی درگذشت. کوچکترین برادر اسد، مجد، معلول ذهنی بود و در سال ۲۰۰۹ پس از یک "بیماری طولانی" درگذشت. بشار بر خلاف برادرانش باسل و ماهر، و خواهر دومش که بشرا نام داشت، ساکت، محجوب و بی علاقه به سیاست یا ارتش بود. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در مدرسه عربی-فرانسوی الحریه در دمشق گذراند. در سال ۱۹۸۲ از دبیرستان فارغ التحصیل شد و سپس در دانشگاه دمشق در رشته پزشکی تحصیل کرد.

ورود بشار اسد به سیاست 

با مرگ باسل اسد، برادر بزرگ بشار، در سال ۱۹۹۴ راه برای ریاست جمهوری آینده بشار هموار شد. در سال ۱۹۸۸، اسد از دانشکده پزشکی فارغ التحصیل شد و به عنوان پزشک ارتش در بیمارستان نظامی تشرین در حومه دمشق شروع به کار کرد. چهار سال بعد، او در لندن اقامت گزید تا تحصیلات تکمیلی خود را در رشته چشم پزشکی طی کند. گفته می‌شود که او آرزو‌های سیاسی کمی داشت، اما دنیا آن طور که انتظارش را داشت پیش نرفت. بعد از مرگ باسل تبلیغات دولتی بشار را به عنوان "امید توده ها" معرفی کردند تا او را به عنوان پدرسالار بعدی برای ادامه حکومت خاندان اسد آماده کند.

اماده کردن بشار برای ریاست جمهوری بیش از شش سال یعنی از زمان مرگ باسل تا مرگ حافظ اسد طول کشید. سرلشکر بهجت سلیمان، نظارت بر مقدمات انتقال آرام قدرت را بر عهده داشت، و این کار را در سه سطح انجام داد. اول، حمایت از بشار در دستگاه‌های نظامی و امنیتی ایجاد شد. دوم، وجهه بشار نزد مردم تثبیت شد؛ و در آخر بشار با سازوکار‌های اداره کشور آشنا شد.

بیشتر بخوانید: ماهر اسد کیست؟| همه چیز درباره برادر نظامی و تندخوی بشار اسد

بشار برای تثبیت اعتبار خود در ارتش، در سال ۱۹۹۴ وارد آکادمی نظامی در حمص شد و در ژانویه ۱۹۹۹ سرهنگ نخبه گارد جمهوری سوریه شد. با هدف تثبیت قدرت او، فرماندهان قدیمی ارتش به بازنشستگی رانده شدند و افسران جدید، جوان و علوی که به او وفادار بودند جای آنها را گرفتند.

بشار به موازات حرفه نظامی خود به امور عمومی مشغول بود. به او اختیارات گسترده‌ای اعطا شد و رئیس دفتر دریافت شکایات و درخواست‌های شهروندان شد و مبارزاتی را علیه فساد رهبری کرد. در نتیجه این کارزار، بسیاری از رقبای بالقوه بشار برای ریاست جمهوری به اتهام فساد محاکمه شدند. بشار همچنین رئیس انجمن کامپیوتر سوریه شد و به معرفی اینترنت در سوریه کمک کرد، که به تصویر او به عنوان یک مدرن کننده و اصلاح کننده کمک کرد.

پس از مرگ حافظ اسد در ۱۰ ژوئن ۲۰۰۰، قانون اساسی سوریه اصلاح شد. حداقل شرط سنی برای ریاست جمهوری از ۴۰ به ۳۴ سال کاهش یافت تا بشار بتواند برای ریاست جمهوری کاندیدا شود. اسد به عنوان تنها نامزد رقابت‌ها بود و متعاقباً در ۱۰ ژوئیه ۲۰۰۰  با ۹۷.۲۹ درصد آرا به ریاست جمهوری برگزیده شد.

جنبش اصلاحی موسوم به بهار دمشق

بلافاصله پس از روی کار آمدن وی، یک جنبش اصلاحی موسوم به بهار دمشق به رهبری نویسندگان، روشنفکران، مخالفان، فعالان فرهنگی آغاز به کار کرد که پیشرفت‌های محتاطانه‌ای داشت که منجر به تعطیلی زندان مزه و اعلام عفو گسترده و آزادی صد‌ها نفر از جمله زندانیان سیاسی وابسته به اخوان المسلمین شد. با این حال، سرکوب‌های امنیتی دوباره از سر گرفته شد و صد‌ها روشنفکر دستگیر شدند، هدف آزار قرار گرفتند، تبعید یا روانه زندان شدند و وضعیت فوق العاده ادامه یافت. امتیازات اولیه برای تشدید کنترل استبدادی لغو شد، سانسور افزایش یافت و جنبش بهار دمشق به بهانه «وحدت و ثبات ملی» ممنوع شد. سیاست رژیم «اقتصاد بازار اجتماعی» به نماد فساد تبدیل شد، زیرا وفاداران اسد تنها ذینفعان آن شدند. بسیاری از روشنفکران توسط ارائه اطلاعات ربوده، شکنجه و کشته شدند.

در جریان سفر دولتی تونی بلر، نخست وزیر بریتانیا به سوریه در اکتبر ۲۰۰۱، بشار در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک علناً تهاجم ایالات متحده به افغانستان را محکوم کرد و گفت: «ما نمی‌توانیم آنچه را که هر روز در صفحه‌های تلویزیونی خود می‌بینیم بپذیریم. کشتار غیرنظامیان بی گناه غیر قابل قبول است.» اسد همچنین در این کنفرانس از گروه‌های شبه نظامی فلسطینی به عنوان "مبارزان آزادی" تمجید و از اسرائیل و جهان غرب انتقاد کرد. مقامات انگلیسی متعاقباً مدعی شدند که او از حملات ۱۱ سپتامبر انتقاد کرده و مشروعیت دولت اسرائیل را پذیرفته است.

سوریه پس از حملات ۱۱ سپتامبر

پس از حملات ۱۱ سپتامبر و در طی مراحل اولیه جنگ به رهبری ایالات متحده علیه تروریسم، «سوریه به عنوان یکی از مؤثرترین متحدان اطلاعاتی سیا در مبارزه با القاعده ظاهر شد». زندان‌های سوریه محل اصلی تحویل اعضای اصلی القاعده به سیا شد. بر اساس گزارشی در سال ۲۰۱۳ توسط بنیاد جامعه باز منتشر شده است، سوریه یکی از "متداول‌ترین مقاصد برای مظنونان محکوم" تحت تعقیب سیا بود.

در ۱۴ فوریه ۲۰۰۵، رفیق حریری، نخست وزیر سابق لبنان، در یک انفجار مهیب کامیون در بیروت ترور شد. کریستین ساینس مانیتور گزارش داد که "سوریه به طور گسترده برای قتل حریری مقصر شناخته می‌شود. در ماه‌های منتهی به ترور، روابط بین حریری و رئیس جمهور سوریه بشار اسد در میان فضای تهدید و ارعاب به شدت کاهش یافته بود. " در نتیجه این ترور، صد‌ها هزار معترض درلبنان به خیابان‌ها ریختند و خواستار خروج کامل نیرو‌های ارتش سوریه شدند. پس از افزایش فشار‌های بین المللی که سوریه را به اجرای قطعنامه ۱۵۵۹ شورای امنیت فراخواند، بشار اسد در ۵ مارس اعلام کرد که دستور خروج سربازان سوری را صادر می‌کند. در ۱۴ مارس ۲۰۰۵، بیش از یک میلیون معترض لبنانی - مسلمان، مسیحی و دروزی - به مناسبت سالگرد قتل حریری در بیروت تظاهرات کردند. قطعنامه ۱۵۹۵ سازمان ملل که در ۷ آوریل تصویب شد، یک کمیسیون بین المللی را برای تحقیق در مورد ترور حریری ایجاد شد. در ۵ می ۲۰۰۵، سازمان ملل متحد به طور رسمی خروج کامل همه سربازان سوری را تایید کرد و پایان اشغال نظامی ۲۹ ساله لبنان توسط سوریه را اعلام کرد.

در ۲۷ مه ۲۰۰۷، اسد برای یک دوره هفت ساله دیگر با ۹۷.۶ درصد از آرا به ریاست جمهوری انتخاب شد. احزاب مخالف اجازه ورود به کشور را نداشتند و اسد تنها نامزد انتخابات بود. احزاب مخالف سوریه زیر چتر اعلامیه دمشق، انتخابات را نامشروع و بخشی از استراتژی رژیم برای حفظ «نظام توتالیتر» محکوم کردند. اعلام نتایج با راهپیمایی‌های طرفدار دولت در سراسر کشور در تمجید از رژیم دنبال شد که در آن شهروندان "ارادت" خود را به رئیس جمهور اعلام می‌کنند و "فضیلت" خاندان اسد را جشن می‌گیرند.

در طول دهه ۲۰۰۰، سوریه با کمک کرده شمالی شروع به توسعه برنامه تسلیحات هسته‌ای مخفی کرد، اما رآکتور هسته‌ای مشکوک آن توسط نیروی هوایی اسرائیل در طی عملیات خارج از جعبه در سپتامبر ۲۰۰۷ منهدم شد.

اعتراضات در دولت بشار اسد

اعتراضات در سوریه در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۱ پس از اعتراضات بهار عربی که خواستار اصلاحات سیاسی و احیای حقوق مدنی و همچنین پایان دادن به وضعیت اضطراری بود که از سال ۱۹۶۳ برقرار بود آغاز شد.  تظاهرات ۱۸ تا ۱۹ مارس آن سال بزرگترین اعتراضاتی بود که طی دهه‌ها در سوریه برگزار شد و مقامات سوریه با خشونت به آن پاسخ دادند. اسد در اولین پاسخ علنی خود به اعتراضات در ۳۰ مارس ۲۰۱۱، ناآرامی‌ها را به "توطئه" منتسب کرد و مخالفان سوری و معترضان را "فتنه" نامید.

در اوریل ۲۰۱۱ آمریکا اسد را تحریم کرد. در ۲۳ مه ۲۰۱۱، وزرای خارجه اتحادیه اروپا در نشستی در بروکسل موافقت کردند که اسد و ۹ مقام دیگر را به فهرستی که تحت تأثیر ممنوعیت سفر و مسدود شدن دارایی‌ها قرار گرفته‌اند، اضافه کنند. در ۲۴ مه ۲۰۱۱، کانادا تحریم‌هایی را علیه رهبران سوریه از جمله اسد اعمال کرد.

در ۲۰ ژوئن، اسد در پاسخ به خواسته‌های معترضان و فشار‌های بین‌المللی، وعده گفت‌وگوی ملی شامل حرکت به سوی اصلاحات، انتخابات پارلمانی جدید و آزادی‌های بیشتر را داد. او همچنین از پناهندگان خواست که از ترکیه به خانه بازگردند، در حالی که به آنها اطمینان بخشید که عفو می‌کنند و همه ناآرامی‌ها را به گردن تعداد کمی از خرابکاران انداخت. اما اعتراضات بهار عربی در سوریه ادامه پیدا کرد.

در ژوئیه ۲۰۱۱، هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه ایالات متحده، گفت که اسد "مشروعیت" خود را به عنوان رئیس جمهور از دست داده است. در ۱۸ آگوست ۲۰۱۱، باراک اوباما بیانیه‌ای کتبی صادر کرد که در آن از اسد خواست تا "کنار برود". در ماه اوت، کاریکاتوریست علی فرزات، منتقد دولت اسد مورد حمله قرار گرفت. نزدیکان این طنزپرداز به رسانه‌ها گفتند که مهاجمان تهدید به شکستن استخوان‌های فرزات کردند تا هشداری برای او باشد که از کشیدن کاریکاتور‌های مقامات دولتی به ویژه اسد خودداری کند. فرزات با شکستگی در هر دو دست و ضربه‌های شدید به سر در بیمارستان بستری شد.

از اکتبر ۲۰۱۱، روسیه به عنوان عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد، بار‌ها پیش نویس قطعنامه‌های مورد حمایت غرب را در شورای امنیت سازمان ملل که امکان تحریم یا حتی مداخله نظامی سازمان ملل علیه دولت اسد را باز می‌گذاشت، وتو کرده است.

تا پایان ژانویه ۲۰۱۲، رویترز گزارش داد که بیش از ۵۰۰۰ غیرنظامی و معترض (از جمله شبه نظامیان مسلح) توسط ارتش سوریه، ماموران امنیتی و شبه نظامیان (شبیحه) کشته شده اند، در حالی که ۱۱۰۰ نفر توسط "نیرو‌های مسلح تروریستی" کشته شده اند.

در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۲، اسد سخنرانی کرد و در آن اظهار داشت که قیام توسط کشور‌های خارجی مهندسی شده است و اعلام کرد که "پیروزی نزدیک است". وی همچنین گفت که اتحادیه عرب با تعلیق سوریه، فاش کرد که دیگر عربی نیست. با این حال، اسد همچنین گفت که اگر «حاکمیت ملی» رعایت شود، این کشور در‌ها را به روی راه حلی که با میانجی گری اعراب انجام می‌شود، نمی‌بندد. او همچنین گفت که یک همه پرسی در مورد قانون اساسی جدید می‌تواند در ماه مارس برگزار شود.

اقداماتی برای تدوین قانون اساسی جدید

در ۲۷ فوریه ۲۰۱۲، سوریه مدعی شد که طرحی مبنی بر تدوین قانون اساسی جدید در جریان همه پرسی مربوطه با حمایت ۹۰ درصدی مواجه شد. این همه پرسی محدودیت دوره تجمعی چهارده ساله را برای رئیس جمهور سوریه تعیین کرد. این همه پرسی از سوی کشور‌های خارجی از جمله آمریکا و ترکیه بی معنی اعلام شد. اتحادیه اروپا تحریم‌های جدیدی را علیه شخصیت‌های کلیدی رژیم اعلام کرد. در ژوئیه ۲۰۱۲، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، قدرت‌های غربی را به دلیل آنچه که به گفته او باج خواهی بود و در نتیجه جنگ داخلی در سوریه را برانگیخت، محکوم کرد. در ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۲، کمیته بین المللی صلیب سرخ اعلام کرد که سوریه در وضعیت جنگ داخلی قرار دارد، و نزدیک بیست هزار کشته به جا گذاشته است.

در ۶ ژانویه ۲۰۱۳، اسد در یک سخنرانی گفت که درگیری در کشورش به دلیل "دشمنان" خارج از سوریه است که "به جهنم خواهند رفت" و به آنها "درسی داده خواهد شد". با این حال، او گفت که هنوز راه برای یک راه حل سیاسی باز است و گفت که تلاش‌های ناموفق برای راه حل "به این معنی نیست که ما علاقه‌ای به راه حل سیاسی نداریم. " در همین سال در انتخابات ریاست جمهوری که توسط مخالفان تحریم و توسط سازمان ملل متحد محکوم شد اسد یک بار دیگر به عنوان رییس جمهوری انتخاب شد.
پس از سقوط چهار پایگاه نظامی ارتش سوریه در سپتامبر ۲۰۱۴،  که آخرین پایگاه‌های دولتی در استان رقه بودند، اسد انتقادات قابل توجهی از پایگاه علوی خود دریافت کرد. این شامل اظهارات دورید اسد، پسر عموی بشار اسد، بود که خواستار استعفای وزیر دفاع سوریه، فهد جاسم الفریج، پس از قتل عام صد‌ها تن از نیرو‌های دولتی اسیر شده توسط دولت اسلامی پس از پیروزی داعش در سوریه شد. به‌زودی اعتراضات علوی‌ها در حمص به‌دنبال استعفای فرماندار، و برکناری حافظ مخلوف، پسر عموی اسد از موقعیت امنیتی‌اش که منجر به تبعید بعدی او به بلاروس شد، دنبال شد. خشم فزاینده نسبت به اسد در میان علویان به دلیل تعداد نامتناسب سربازان کشته شده در جنگ از مناطق علوی و همچنین وضعیت بحرانی اقتصادی در این مناطق است. این زمانی بود که چهره‌های نزدیک به اسد در مورد احتمال بقای او ابراز نگرانی می‌کردند.

در سال ۲۰۱۵، چند تن از اعضای خانواده اسد در لاذقیه در شرایط نامشخصی جان باختند. در ۱۴ مارس، پسر عموی بانفوذ اسد و بنیانگذار شبیحه، محمد طوفی الاسد، با پنج گلوله به سر در اختلاف بر سر نفوذ در قردا‌ها - خانه اجدادی خانواده اسد - ترور شد. در آوریل ۲۰۱۵، اسد دستور دستگیری پسر عموی خود منذر الاسد را در الزیره، لاذقیه صادر کرد، اما تحقیقات دراین مورد به نتیجه نرسید.

پس از یک رشته شکست‌های دولت در شمال و جنوب سوریه، تحلیلگران به بی‌ثباتی فزاینده دولت همراه با تداوم کاهش حمایت از دولت اسد در میان پایگاه اصلی حمایت علوی‌ها اشاره کردند، و گزارش‌های فزاینده‌ای از نزدیکان اسد، علوی‌ها و بازرگانانی که از دمشق به سمت لاذقیه و کشور‌های خارجی می‌گریزند منتشر شد. رئیس اطلاعات، علی مملوک در ماه آوریل در بازداشت خانگی قرار گرفت و متهم به توطئه با عموی تبعیدی اسد رفعت الاسد برای جایگزینی بشار به عنوان رئیس جمهور شد.

حامیان دولت بشار اسد

در ۴ سپتامبر ۲۰۱۵، زمانی که چشم انداز بقای اسد تیره به نظر می‌رسید، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، گفت که روسیه به اندازه کافی "جدی" است تا به دولت اسد کمک می‌کند. مدت کوتاهی پس از آغاز مداخله نظامی مستقیم روسیه در ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۵ به درخواست رسمی دولت سوریه، پوتین اظهار داشت که عملیات نظامی از قبل کاملاً آماده شده بود و هدف روسیه در سوریه را "تثبیت قدرت مشروع در سوریه " تعریف کرد. مداخله پوتین رژیم اسد را در زمانی که در آستانه سقوط قرار داشت نجات داد. همچنین مسکو را قادر کرد تا به اهداف کلیدی ژئواستراتژیک خود مانند کنترل کامل حریم هوایی سوریه، پایگاه‌های دریایی که امکان دسترسی دائمی نظامی به سراسر شرق مدیترانه و دسترسی آسان‌تر برای مداخله در لیبی را می‌داد، دست یابد.

در نوامبر ۲۰۱۵، اسد بار دیگر تاکید کرد که روند دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ داخلی این کشور در حالی که این کشور توسط "تروریست ها" اشغال شده است، نمی‌تواند آغاز شود. در ۲۲ نوامبر، اسد گفت که روسیه طی دو ماه پس از عملیات هوایی خود، بیش از آنچه ائتلاف به رهبری ایالات متحده در یک سال مبارزه علیه داعش به دست آورده بود، موفقیت کسب کرده است. در پایان دسامبر ۲۰۱۵، مقامات ارشد ایالات متحده به طور خصوصی اعتراف کردند که روسیه به هدف اصلی خود برای ایجاد ثبات در سوریه دست یافته است و با هزینه‌های نسبتاً کم، می‌تواند عملیات را در این سطح برای سال‌های آینده حفظ کند.
در دسامبر ۲۰۱۵، پوتین اظهار داشت که روسیه از نیرو‌های اسد حمایت می‌کند و آماده حمایت از شورشیان ضد اسد در مبارزه مشترک با داعش است.

 حمله شیمیایی خان شیخون در سال ۲۰۱۷ 

در دسامبر ۲۰۱۶ گزارش شد که نیرو‌های اسد نیمی از حلب تحت کنترل شورشیان را بازپس گرفتند. در ۱۵ دسامبر، نیرو‌های دولتی در آستانه بازپس گیری تمام حلب بودند. پس از انتخاب دونالد ترامپ، اولویت آمریکا در مورد اسد تغییر کرد. نیکی هیلی، نماینده سازمان ملل متحد، اظهار داشت که ایالات متحده دیگر بر «خروج اسد» متمرکز نیست، اما این موضع در پی حمله شیمیایی خان شیخون در سال ۲۰۱۷ تغییر کرد. در حالی که امریکا موضع تند تری علیه اسد گرفته بود دولت سوریه اعلام کرد که که حمله شیمیایی "۱۰۰ درصد ساختگی" است. در ژوئن ۲۰۱۷، پوتین، رئیس‌جمهور روسیه گفت: «اسد از [سلاح‌های شیمیایی]استفاده نکرده است» و این حمله شیمیایی «توسط افرادی انجام شد که می‌خواستند او را به خاطر آن سرزنش کنند».

در ۷ نوامبر ۲۰۱۷، دولت سوریه اعلام کرد که توافقنامه آب و هوای پاریس را امضا کرده است. در ماه مه ۲۰۱۸، استقلال جمهوری‌های جدایی‌طلب ابهازیا و اوستیای جنوبی تحت اشغال روسیه در گرجستان را به رسمیت شناخت که منجر به واکنش شدید اتحادیه اروپا، ایالات متحده، کانادا و سایر کشور‌ها شد.
در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۱ که در ۲۶ مه برگزار شد، اسد برای با چهارم و این بار با کسب ۹۵.۲ درصد از آرا به ریاست جمهوری انتخاب شد. نیرو‌های مخالف اسد این انتخابات را تحریم کرده بودند و تنها ۳۸ درصد از مردم سوریه واجد شرایط شرکت در این انتخابات بودند. ناظران مستقل بین المللی و همچنین نمایندگان کشور‌های غربی این انتخابات را یک شوخی توصیف کردند.

در زمان اسد، سوریه به یک حامی قوی تهاجم روسیه به اوکراین تبدیل شد و یکی از پنج کشوری بود که با قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل در محکوم کردن تهاجم که خواهان عقب نشینی روسیه از اوکراین بود مخالفت کردند. سه روز قبل از تهاجم، فیصل مقداد وزیر امور خارجه به مسکو اعزام شد تا جمهوری‌های جدایی‌طلب دونتسک و لوهانسک را به رسمیت بشناسد. یک روز پس از تهاجم، بشار اسد در یک تماس تلفنی با ولادیمیر پوتین، این تهاجم را به عنوان «اصلاح تاریخ و بازگرداندن تعادل در نظم جهانی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی» ستود. سوریه اولین کشوری بود که پس از روسیه به طور رسمی "استقلال و حاکمیت" دو منطقه جدا شده را در ژوئن ۲۰۲۲ به رسمیت شناخت.

در دوازدهمین سالگرد آغاز تظاهرات در سوریه، بشار اسد در جریان سفر رسمی خود به روسیه با ولادیمیر پوتین دیدار کرد. در یک برنامه تلویزیونی با پوتین، اسد از "عملیات نظامی ویژه" روسیه به عنوان جنگی علیه "نئونازی‌ها و نازی‌های قدیمی" اوکراین دفاع کرد. او الحاق چهار استان اوکراین به روسیه را به رسمیت شناخت و مرز‌های جدید روسیه را تأیید کرد و ادعا کرد که این سرزمین‌ها «از نظر تاریخی روسیه» هستند. اسد همچنین از روسیه خواست تا با ایجاد پایگاه‌های جدید و استقرار نیروی نظامی بیشتر در سوریه، حضور نظامی خود را در سوریه گسترش دهد و نقش نظامی خود را دائمی کند.

در مارس ۲۰۲۳، وی از امارات متحده عربی دیدن کرد و با محمد بن زاید آل نهیان، رئیس جمهور امارات متحده عربی دیدار کرد. در ماه مه ۲۰۲۳، او در نشست سران اتحادیه عرب در جده، عربستان سعودی شرکت کرد و در آنجا مورد استقبال محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی قرار گرفت. در سپتامبر ۲۰۲۳، اسد در مراسم افتتاحیه بازی‌های آسیایی در هانگژو شرکت کرد و با رئیس جمهور چین شی جین پینگ ملاقات کرد. آنها ایجاد یک مشارکت استراتژیک چین و سوریه را اعلام کردند.

حالا در پایان سال ۲۰۲۴، ریاست جمهوری اسد که هرگز در بیست وچهار سال گذشته بدون بحران نبوده است یک بار دیگر در معرض بحران است.